درباره کرم خاکی چه می دانید؟
What do you know about Earthworms
کِرم خاکی جانوری است با بدنی نرم و پوستی است. بدن آنها کشیده و بند بند است. کرمشک گونه های زیادی دارند. تقریبا همه کرم ها قسمتی از عمر خود را در زمین می گذرانند. کرم های خاکی به رنگ صورتی قهوه ای و یا صورتی تیره دیده می شوند. جالب است بدانید کرمهای خاکی از معدود بی مهرگان است که دارای قلب (قلب لوله ای) و سیستم گردش خون بسته است.
تنفس آنها از طریق شبکه گسترده مویرگی زیرپوست انجام می شود. در بعضی مناطق به کرمشک هم معروف است.
محل زندگی کرم خاکی
کرم های خاکی در جنگل های پهن برگ به مقدار زیاد، در جنگل های سوزنی برگ بسیار کم و در مزارع و باغ ها کم و بیش وجود دارند.
جمعیت کرم های خاکی بسته به جنس خاک، پی اچ یا اسیدیته خاک، میزان ماده خاک (میزان برگ و کود حیوانی درون خاک) و سایر ترکیبات خاک دارد.
انواع کرم خاکی
کرمشک گونه های زیادی دارند. کرم هایی که برای ورمی کمپوست استفاده می شوند و حتی نماتد ها از همین خانواده هستند.
نماتد هم یک نوع کرم است
نماتدها هم کرمهایی بدون بند هستند که همیشه در خاک وجود دارند. طول آنها حدود یک میلیمتر و قطر کمتر از ۵۰ میکرومتر دارند. جمعیت نماتد در خاک زیاد است (میلیون در متر مربع). زیست توده آنه در بعضی از خاکها به ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار می رسد. نماتد ها با تغذیه از ریشه گیاهان و جلبکها بر تولید اولیه و تجزیه در خاک اثر میگذارند. زمانی که جمعیت یک گونه از نماتد در خاک بیش از اندازه شود، حالت انگلی پبدا کرده و باعث خسارت به گیاه می شوند.
کرمی که برای ورمی کمپوست استفاده می شود نیز گونه ای از کرمهای خاکی است. ورمی کمپوست نتیجه تغدیه یک گونه از کرمشک از کود حیوانی (معمولا کود گاوی) است. نسبت کربن به نیتروژن ورمی کمپوست در مقایسه با سایر کودها مناسبتر است و شرایط جذب عناصر برای گیاه بهتر انجام میشود.
غذای کرم خاکی
کرم های خاکی روزانه به اندازه وزن خودش خاک میخورد و بیرون می دهد که این خاک کود مقوی برای گیاه است. از طرفی وجود آنها برای دانه بندی و بافت خاک بسیار مهم است. در خاکهایی که کرمشک به اندازه کافی وجود دارد زیست توده خاک به خوبی تشکیل شده و تجزیه مواد عالی به سرعت در خاک انجام می شود.
جالب است بدانید کرم های خاکی مانند پرندگان اندامی دارند به نام چینه دان و سنگ دان. زمانی که خاک وارد بدن آنها می شود ابتدا وارد چینه دان و سپس وارد سنگدان می شود.
چرخه زندگی کرم های خاکی
کرمشک جزء خونسردها تقسیم بندی می شود. کرم های خاکی هم مانند بسیاری از حشرات و بند پایان تخم گذار هستند.
فوائد کرم خاکی برای زمین
وجود کرم های خاکی برای حاصلخیزی، تخلخل و افزایش تولید بسیار مهم هستند. زهکشی خاکهایی که در آنها کرم های خاکی به اندازه کافی وجود دارد، ۴ تا ۱۰ برابر خاکهایی است که فاقد کرم های خاکی است. حرکت کرمشک در خاک و تعذیه از خاک سوراخهایی در خاک ایچاد می شود. به این سوراخها زهکش خاک می گویند. در زمان آبیاری زمین، آب از طریق این سوراخ ها به قسمت های مختلف در خاک جابجا می شود. همچنین آب اضافی از طریق زهکش خارج می شود.
اگر زهکش خاک کم باشد، آب اضافی خاک خارج نمی شود و باعث پوسیدگی ریشه و تشدید بیماری های قارچی می شود.
در کل وجود کرم های خاکی و تراکم آنها در خاک نشان دهنده سلامت و کیفیت خاک است.
مضررات کرم خاکی
کرمشک در برخی موارد میتوانند مضر هم باشند.
تراکم بیش از اندازه ی بعضی از گونه های میتواند حالت انگلی پیدا کند مانند نماتد ها.
در برخی مناطق آنها ممکن است با خوردن قسمت های کوچک گیاهان جوان و لطیف به آنها آسیب برسانند.
در مواقع معدود ممکن است سوراخهای زِهکش آنها باعث از دست رفتن آب از طریق نشت از این سوراخها در زمین های غرق آبی شود.
همچنین در صورتی که جمعیت آنها در برخی از مراتع زیاد باشد، ممکن است به مراتع آسیب برسانند.
همانطور که گفته شد برخی از گونه های آنها میتوانند حالت انگلی داشته باشند مانند نماتد ها
آنها به عنوان میزبان واسطه برای تکمیل مراحل زندگی برخی از انگل ها مانند کرم نواری و کرم مرغی و نماتد خوک که به طور مستقیم یا غیر مستقیم برای انسان مضر هستند عمل می کنند.
همچنین در برخی منابع گزارش شده گونه Pheretima elongata به ریشه فلفل آسیب رسانده است. همچنین ممکن است گونه پریونیکس به ساقه گیاه هِل آسیب برساند.
منابع:
سلام یه سوال ذهن منو درگیر کرده چرا دیگه کرم خاکی وجود ندارد یا خیلی کم شده ،قدیما باغچه خونه رو هم دست میزدی کرم خاکی وجود داشت یعنی هر جا خاک بود کرم خاکی هم بود ،،الان چندین سال من ندیم واقعا چرا،،اگه پیام منو دیدید لطفاً جواب رو برای من ایمیل کنید ممنون
با سلام
متاسفانه به دلیل استفاده از مواد ضدعفونی کننده خاک و بسیاری از مواد شیمیایی دیگه، خیلی از عوامل بیولوژیک خاک مثل همین کرم خاکی از بین میرن
باغچه منزل مادر من بزرگ هست و ما هر سال به ان کود میدهیم در ضمن چند درخت میوه مثل خرمالو گردو انار توت گوجه سبز و انجیر و انگور در ان هست و هر زمان من ان را بیل میزنم گلی کرم خاکی از ان بیرون می اید این ایرادی ندارد
کرم خاکی برای حاصلخیز شدن خاک بسیار مفیده