بررسی شش روش ضد عفونی خاک

بررسی شش روش ضد عفونی خاک

در این مقاله از سایت کشاورزی مرغوب بررسی شش روش ضد عفونی خاک که رایجترین روش های ضد عفونی خاک هستند را مورد بررسی قرار خواهیم داد. یکی از مهمترین کارهای هر کشاورز محافظت از خاک است. این کار ار با آیش و تناوب زراعی برای پاک کردن زمین از آلوده کنندهای خاک مثل بیماری ها و قارچ ها، باکتری ها، بذور علف هرز انجام باید داد.

آیش به چه معناست؟

تعریف مختصر و بسیار ساده آیش:

اگر در زمینی امسال محصولی کشت کردیم (مثلا خیار) سال بعد در اون زمین یا کشت انجام نمیدیم.

یا معمولا در این زمین سال بعد محصولی از خانواده دیگری به غیر از خانواده خیار بکاریم(مثلا گوجه فرنگی).

آیش در گلخانه

اما معمولا در گلخانه ها آبش انجام نمی شود.

خاک گلخانه ها معمولا مملو از عوامل بیماری زا و آلوده کننده خاک هستند.

تنها راهی که برای حفاظت خاک از این عوامل نامطلوب می ماند استفاده از تکنیک ضد عفونی خاک می ماند.

نکته ای که وجود دارد معمولا در گلخانه های تازه تاسیسی که خاک قبل از آن چند سالی کشت نشده است به احتمال زیاد فاقد عوامل بیماری زا است ولی برای کشت های بعدی حتما باید خاک را ضدعفونی کرد.

خب بریم سراق موضوع اصلی این مقاله یعنی بررسی شش روش ضد عفونی خاک (برای خاک گلخانه و مزرعه)

روش های ضد عفونی خاک

ضد عفونی به کمک نور خورشید (Soil Solarization)

ضد عفونی خاک را می شود با استفاده از اشعه خورشید انجام داد.

در ارین روش بعد از اینکه کود دامی را در زمین پخش کردیم، زمین را شخم زده و زمین را تسطیح و بعد از آن یک آبیاری سنگین انجام می دهیم.

بعد از اینکه خاک نشست کرد روی آن را با پلاستیک یک دست می پوشانیم و روی لبه ها را خاک میریزیم.

نکته:

بهترین زمان برای ضدعفونی خاک با خورشید در گرم ترین و پرنورترین روزهای سال است(در اصفهان تیر تا مرداد).

پلاستیک باید حدود ۱ تا ۲ماه روی زمین باقی بماند. در صورتیکه برای کشت بعدی عجله ای ندارید هرچه بیشتر بماند بهتر است.

در این روش دمای بالا خاک و گازهایی که زیر پلاستیک متساعد می شود باعث می شود قسمت اعظم عوامل بیماریزا مانند قارچ های خاکزی  و بذور علف هرز از بین برود.

ضد عفونی خاک با بخار آب

در این روش لوله های پلی اتیلن مشبک را روی زمین پخش میکنند و روی آن را با پوشش پلاستیک می پوشانند.

لبه های پلاستیک را مانند سایر روش های ضدعفونی خاک میریزند.

در این روش بخار آب داغ از طریق این لوله های مشبک روی سطح خاک پخش شده و به مرور تبدیل به آب داغ خواهد شد.

آنقدر اینکار را ادامه می دهند تا آب داغ حداقل به عمق ۱۵ سانتی خاک برسد. در این روش تمامی آلوگی ها تا این عمق از خاک نابود خواهند شد.

در این روش ها کمتر میکرواورگانیسم های مفید خاک از بین می روند و برای خاک بهتر هستند.

جدول زیر حرارت و زمان لازم برای از بین بردن هر یک از عوامل بیماری زایی را نشان می دهد.

خلاصه جدول بالا را اینطور می توان بیان کرد که به طور میانگین می شود با دمای ۶۰ درجه سانتی گراد و بمدت حدود ۳۰ دقیقه اغلب عوامل بیماری زایی را از بین برد اما با این حال برای اطمینان بیشتر دما را ۸۰ درجه سانتی گراد می گیرند.

ضد عفونی خاک با مواد شیمیایی:

برای ضدعفونی خاک با روش های شیمیایی اول باید زمین را شخم زده و تسطیح کنیم و از طرفی باید رطوبت زمین در حد گاورو باشد.

ضد عفونی با مواد شیمیایی از جمله این مواد متام سدیم (واپام)، دازومیت، متیل بروماید انجام می شود.

ضد عفونی خاک با متام سدیم (واپام)

برای ضد عفونی با متام سدیم، بعد از شخم زمین برای هر متر از خاک  ۱۰۰ تا ۱۵۰ سی سی از سم واپام را با ۵ لیتر آب مخلوط کرده و به وسیله آبپاش روی خاک می پاشیم و بلافاصله روی زمین را با پلاستیک می پوشاینم.

برای ضد عفونی با متام سدیم بهترسین دما بین ۱۰ تا۲۰ درجه سانتی گراد است.

بعد از ۲ تا ۳ هفته می توان پوشش پلاستیکی روی زمین را برداشت و چند روز صبر میکنیم تا اثرات سم از بین برود. بعد از آن می توان عملیات بعدی برای کاشت را انجام داد.

ضد عفونی خاک با دازومت

مراحل ضدعفونی کردن خاک با ماده دازومت نیز مانند متام سدیم انجام می شود.

ضد عفونی خاک با متیل بروماید

موثرترین روش برای ضدعفونی خاک با مواد شیمایی استفاده از گاز متیل بروماید است.

مقدار مصرف این گاز معمولا یک کپسول ۵۰ کیلوگرمی برای ۱۰۰۰ متر زمین می باشد.

در مورد روش و نحوه ضد عفونی خاک با متیل بروماید پست مفصلی با همین نام در مجموعه کشاورزی مرغوب ارائه شده است که میتوانید آن را در اینجا ببینید.

چند نکته در مورد ضد عفونی خاک با مواد شیمیایی:

ضد عفونی با مواد شیمیایی علاوه بر نابودکردن عوامل بیماری زایی قارچی و باکتریایی و علف هرز ؛ نماتدهای آزاد و نماتد های مولد و همچنین حتی گیاه انگلی گل جالیز را هم کنترل می کند.

حتما بعد از ضدعفونی خاک با مواد شیمیایی آب شویی انجام بدهید تا باقی مانده سموم در خاک شسته شود.

استفاده از قارچ کش برای ضد عفونی خاک

این روش ارزانترین راه برای ضد عفونی خاک جهت مبارزه با عوامل بیماری زایی قارچی هست، که البته کارایی پایین تری دارد.

در این روش در گلخانه ها برای هر ۱۰۰۰ متر مربع زمین  ۱۰ کیلوگرم قارچکش ریدومیل را با ۲ کیلوگرم قارچکش بنومیل خوب مخلوط میکنند و روی زمین پخش کرده و یک شخم سبک می زنند.

در این روش طیف قارچکشی کم است اما ساده و ارزان و سریع می باشد.

شاید ضد عفونی خاک در مزرعه زیاد مرسوم نباشد و بیشتر با استفاده از تکنیک پرکاربرد آیش از خاک حفاظت شود اما در گلخانه ها بدلیل اینکه آیش زیاد صرفه اقتصادی ندارد انجام نمی گیرد و در این صورت نقش ضد عفنونی خاک بسیار پر رنگ می شود.

برای کنترل آفات و عوامل بیماری زایی خاک و همچنین افزایش عملکرد حتما ضد عفونی خاک را در برنامه مدیریتی خاک گلخانه قرار دهید.

اگر سوالی در این مورد و یا تجربه ای درباره ضدعفونی خاک داشتید اون رو در نظرات با ما به اشتراک بزارید.